Menukaart op armlengte, klein lettertype op je telefoon… Rond je 40e merk je vaak de eerste tekenen van presbyopie: dichtbij scherpstellen kost meer moeite. Multifocale contactlenzen bieden dan een praktische oplossing. Ze verdelen sterkte over meerdere zones, zodat je dichtbij, op middenafstand en veraf kunt kijken zonder steeds van bril te wisselen. Het wennen gaat meestal in een paar weken, het gemak merk je elke dag.
Waarom multifocale contactlenzen?
De ooglens wordt met de jaren minder flexibel. Daardoor wordt lezen op normale afstand (~35 cm) lastiger en heb je vaak meer licht nodig. Herkenbare signalen zijn:
- Moeite met kleine letters lezen
- Je telefoon of boek verder weg houden
- Vermoeide ogen of hoofdpijn na nabijwerk
- Wazig zicht op de normale leesafstand
Hoe werken ze?
Er zijn grofweg twee zachte multifocale lens types:
- Center-near (nabij centraal, veraf meer perifeer): vaak prettig bij veel lees- of schermwerk.
- Center-distance (veraf centraal, nabij meer perifeer): handig als maximale scherpte in de verte prioriteit heeft.
Het zijn gelijktijdig-kijkende lenstype (simultaneous vision): je kijkt tegelijk door zones voor dichtbij, middenafstand en veraf, en je brein benut automatisch de scherpste informatie. Dit word bepaald door de optometrist of contactlensspecialist de keuze hangt af van o.a. je pupilgrootte, dominant oog, centratie van de lens en je kijktaken (rijden, lezen, beeldscherm).
Wennen: wat kun je verwachten?
De meeste dragers wennen binnen 1–2 weken. Bij complexere sterktes kan het 4–6 weken duren voordat alles natuurlijk aanvoelt. In het begin kun je lichte schaduwbeelden (ghosting) zien of merken dat de scherpte in de verte iets minder is; dat neemt vaak af naarmate je hersenen wennen. Plan in deze periode een controle voor eventuele bijstelling..
Korte tijdlijn
-
Eerste dagen: je brein leert de verschillende zones te gebruiken. Soms een lichte vertekening of wisselend contrast.
- Na 1–2 weken: voor de meesten functioneert het zicht prettig in dagelijkse situaties.
- Na 4–6 weken: waar nodig wordt er bijgesteld (leesadditie (ADD), instelling voor het dominante oog, op advies /overleg van een optometrist of contactlensspecialist.
Wat beïnvloedt de aanpassing?
- Realistische verwachtingen & motivatie
- Pupilgrootte en verlichting (meer licht helpt bij dichtbij)
- Gezond oppervlak van het oog (droge ogen eerst aanpakken)
- Goede passing en centratie
- Gebruikspatroon (veel lezen/scherm vs. veel autorijden)
Zo versnel je je wenfase
- Draag ze consequent – elke dag in de eerste 1–2 weken, liever niet afwisselen met andere lenzen.
- Begin met vaste taken – bv. thuis lezen of laptop; evalueer per taak wat al goed gaat.
- Optimaliseer licht en contrast – extra werklicht helpt bij dichtbij.
- Knipper bewust – houdt het lensoppervlak soepel en het zicht stabiel.
- Plan een check-up – na 1–2 weken voor bijstellen van sterkte/lensontwerp.
- Wees geduldig – je brein heeft even tijd nodig om de zones optimaal te gebruiken.
Veelvoorkomende problemen (en wat je eraan doet)
Wazig veraf
Hoort soms bij de balans tussen veraf en dichtbij. Oplossingen: leesadditie (ADD) bijstellen, de instelling voor het dominante oog aanpassen of een ander lensontwerp kiezen.
Lezen blijft lastig
Verbetert vaak met beter licht en consequent dragen. Soms helpt een kleine bijstelling van de leesadditie (ADD) of een ander lensontwerp.
Schaduwbeelden (ghosting)
Vaak tijdelijk. Blijft het storen? Dan loont het om passing/centratie en lensontwerp te herzien.
Droge of gevoelige ogen
Gebruik conserveringsmiddelvrije kunsttranen die geschikt zijn voor contactlenzen. Bespreek aanhoudende droogte of irritatie; soms is een ander materiaal of een daglens beter.
Voor wie zijn multifocale lenzen geschikt?
- 40+ met wazig nabijzicht
- Mensen die minder afhankelijk willen zijn van een leesbril
- Dragers die bereid zijn om even te wennen en waar nodig te laten bijstellen
- Actieve gebruikers die vrijheid zonder bril prettig vinden
Wanneer contact opnemen met een specialist?
Bel of kom langs bij je opticien of optometrist als je na twee weken nog:
- duidelijke wazigheid of ongemak ervaart,
- regelmatig een leesbril nodig hebt bovenop je lenzen,
- hoofdpijn of overmatige vermoeidheid houdt.
Een klein deel past zich niet volledig aan (bijvoorbeeld bij uitgesproken droge ogen of specifieke oogaandoeningen). Alternatieven zijn dan bijvoorbeeld monovisie, monovisie is een behandelmethode voor (presbyopie) waarbij één oog wordt gecorrigeerd voor scherp zicht in de verte en het andere oog voor scherp zicht dichtbij. Dit wordt bereikt door middel van contactlenzen of een bril met speciale glazen.
Succes op lange termijn
Als je eenmaal gewend bent en de passing is geoptimaliseerd, ervaren de meeste dragers veel gebruiksgemak: moeiteloos schakelen tussen telefoon, laptop en straatbeeld, zonder steeds van bril te wisselen.
Samenvatting
- Presbyopie start vaak tussen 40–45 jaar en maakt dichtbij kijken lastiger.
- Multifocale contactlenzen bieden zicht op alle afstanden met één set lenzen.
- Wennen duurt meestal 1–2 weken (soms tot 4–6), met tussentijdse bijstelling voor het beste resultaat.
- Sleutel tot succes: consequent dragen, goed licht, gezonde ogen en een controleafspraak om lensontwerp en sterktes precies af te stemmen.
Wil je multifocale lenzen proberen?
Plan een vrijblijvend advies en proefpassing bij een contactlensspecialist of optometrist. Bij Groenhof Optiek in Amstelveen werken we met A-merken en hebben dag- en maandlenzen (ook torische multifocale opties). Zo vinden we samen de combinatie die het beste past bij jouw ogen en dagelijkse activiteiten.
